Sức khỏe & lối sống

Chế độ ăn uống và lối sống đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát đường huyết, chỉ số mỡ máu cũng như phòng ngừa các biến chứng tim mạch, huyết áp. Dưới đây là những nguyên tắc quan trọng bạn nên tuân thủ để giữ gìn sức khỏe một cách hiệu quả, đặc biệt là với người có nguy cơ hoặc đang trong quá trình điều trị bệnh tiểu đường, mỡ máu cao, huyết áp...

1. Nguyên tắc ăn uống khoa học

Những điều cần tránh:

- Không nên ăn quá nhiều, ăn vô tội vạ nhất là: phủ tạng động vật, thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích, lạp xưởng, thịt nguội.

- Hạn chế sử dụng đồ ngọt, đồ có gas. Một số loại như: nước ngọt, nước mía bánh kẹo ngọt chỉ nên sử dụng cho trường hợp cấp cứu hạ đường huyết.

- Không sử dụng rượu bia, đồ có cồn, thuốc lá và chất kích thích: Rượu bia thì sẽ trực tiếp ảnh hưởng tới chỉ số mỡ máu, thuốc lá và chất kích thích thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới tim mạch và huyết áp.

- Không nên ăn đồ muối chua như: dưa muối, cà muối, măng chua,... Những đồ muối chua mang tính axit sẽ dễ làm chỉ số Uric tăng cao.

- Hạn chế ăn thịt mỡ, đồ nhiều dầu và chất béo, đồ chiên rán.

Hạn chế ăn đồ chiên rán để tránh đường huyết tăng cao và nguy cơ gây các bệnh về tim mạch

- Hạn chế ăn đồ tanh, thủy hải sản.

- Không nên ăn quá ít, không bỏ bữa, ăn chậm nhai kỹ, ăn vừa đủ với nhu cầu cơ thể.

- Tránh chế biến những món hầm nhừ, xay nhuyễn, chiên, nướng vì kích thước thành phần món ăn càng nhỏ thì chỉ số đường huyết của nó càng tăng, nên ăn các món chế biến đơn giản: hấp, luộc.

Những điều nên làm:

- Nên ăn thức ăn toàn phần, không nên ăn từng phần, đồ tinh chế.

Chi tiết về thức ăn toàn phần và từng phần mời quý cô chú anh chị xem thêm thông tin tại bài viết này: Tại sao người bệnh tiểu đường nên ăn thức ăn toàn phần và không nên ăn từng phần, đồ tinh chế?

- Nên ăn nhiều rau, ăn được càng nhiều rau xanh càng tốt. Ví dụ: rau cải, rau ngót, rau muống, xà lách, bí xanh… Nói chung rau xanh ăn rất tốt. Tuy nhiên những loại củ quả nhiều tinh bột hoặc ngọt thì không nên ăn nhiều như: cà rốt, củ cải, khoai lang, khoai tây,.. ăn thì vẫn ăn được nhưng không nên ăn nhiều, nhất là khi chỉ số đường huyết cao. Còn trong quá trình ăn uống mình cũng tự điều chỉnh sao cho phù hợp, nghĩa là ăn mà cơ thể bình thường, chỉ số không cao thì ăn bình thường.

- Ngoài ra đối với hoa quả trái cây thì nên hạn chế các loại ngọt quá. Thực tế thì vẫn ăn được nhưng ngọt quá với chỉ số đang cao thì không nên ăn, nên ăn những loại trái cây có màu đậm. Trái cây có màu đậm thường có nhiều loại vitamin, chất khoáng cần thiết cho tim mạch, sức khỏe nói chung. Khi đã ăn trái cây thì nên bớt lượng chất bột trong bữa ăn hàng ngày với liều lượng tương đương. Lưu ý là không được ăn trái cây để thay các loại thực phẩm khác. Chú ý không nên dùng nước ép trái cây, khi đó mất lượng chất xơ có trong trái cây, làm đường huyết có thể tăng cao.

Một bữa ăn với chỉ số GI thấp sẽ giúp kiểm soát tốt đường huyết của bạn

- Nên ăn đúng giờ, đúng bữa trong ngày (sáng, trưa, chiều).

- Vẫn nên ăn 2 lưng bát cơm mỗi bữa, không nên nhịn cơm, có thể ăn gạo lứt.

- Vẫn nên ăn thịt nhưng không nên ăn quá nhiều, nên ăn thịt nạc.

- Các loại thịt nạc phổ thông nên ăn: thịt lợn, thịt bò, thịt gà, thịt vịt,... đều ăn được. Tuy nhiên đối với những loại thịt da cầm như thịt gà, thịt vịt nên bỏ da. Trong da của gia cầm thường có nhiều Cholesterol, không tốt cho mỡ máu của người bệnh tiểu đường. Với nhiều người ăn da thì chỉ số đường huyết dễ lên cao hơn nên khuyến cáo không ăn da.

- Ngoài ra có thể ăn trứng, lạc, đậu.

- Vẫn có thể uống được sữa, dùng các thực phẩm chế biến từ sữa cũng được. Tuy nhiên nên dùng những loại sữa không đường, hay các loại sữa được chế biến đặc biệt cho bệnh nhân đái tháo đường. Tuy nhiên thì nên uống sữa vào buổi sáng hay buổi trưa, không nên uống buổi tối.

2. Sinh hoạt và lối sống khoa học

- Không nên thức khuya

Thức khuya là một trong những nguyên nhân chính làm tăng đường huyết đột ngột vào buổi sáng

- Không nên làm việc nặng, cường độ cao, liên tục.

- Nên duy trì tập luyện thể dục thể thao thường xuyên. Nếu có thời gian thì nên duy trì 2 cữ 1 ngày: Sáng thể dục 30 phút, chiều tối thể dục 30 phút. Có thể đi bộ, chạy bộ, đạp xe hay bất kỳ bộ môn thể thao nào như bóng bàn, cầu lông,... tuỳ theo sở thích và nhu cầu cá nhân.

3. Lưu ý thêm cho người mắc bệnh mạn tính (tiểu đường, mỡ máu, huyết áp...)

- Thường xuyên theo dõi chỉ số sức khỏe: đường huyết, huyết áp, mỡ máu...

Việc thực hiện đo đường huyết thường xuyên giúp bạn kiểm soát tốt hơn tình trạng bệnh

- Tham khảo ý kiến bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng để điều chỉnh chế độ ăn phù hợp với tình trạng bệnh.

- Khi có dấu hiệu bất thường như: chóng mặt, tim đập nhanh, mệt mỏi kéo dài,... cần đi kiểm tra ngay.

- Đảm bảo tâm lý ổn định, tránh lo lắng quá mức gây ảnh hưởng sức khỏe.

Kết luận

Một chế độ ăn uống lành mạnh kết hợp với lối sống khoa học là chìa khóa để kiểm soát bệnh lý mạn tính và nâng cao chất lượng cuộc sống. Không phải kiêng khem tuyệt đối, mà điều quan trọng là hiểu rõ và điều chỉnh linh hoạt theo từng giai đoạn, tình trạng sức khỏe của bản thân.

Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ hôm nay – để có một cơ thể khỏe mạnh và tương lai vững vàng hơn.

Vì 1 Việt Nam tươi đẹp - Mong những điều tốt lành đến với người bệnh tiểu đường!
Vì người bệnh tiểu đường thực sự cần - Xin sẵn lòng phụng sự!
CEO Trần Bình - Samhoanglienson.vn